Tuy sốt xuất huyết không phải là bệnh má»›i, bệnh đã xuất hiện từ lâu, tuy nhiên không phải ai cÅ©ng phân biệt được sốt xuất huyết vá»›i sốt thÆ°á»ng ngà y nên dẫn đến tÆ° tưởng chủ quan hoặc tá»± ý Ä‘iá»u trị. Nhiá»u trÆ°á»ng hợp đáng tiếc nuối nhÆ° váºy đã để lại biến chứng nặng ná» cho ngÆ°á»i bệnh.
Xem thêm tại: ngÆ°á»i bị sốt xuất huyết nên ăn gì
1. Äối tượng dá»… mắc sốt xuất huyết Dengue
Trái vá»›i suy nghÄ© của nhiá»u ngÆ°á»i là chỉ con nhá» má»›i là đối tượng dá»… mắc sốt xuất huyết, cả ngÆ°á»i lá»›n cÅ©ng có nguy cÆ¡ mắc sốt xuất huyết khi bị muá»—i vằn đốt. Cho nên, không nên chủ quan vá»›i tình trạng sốt cao kèm các biểu lá»™ Ä‘au đầu, Ä‘au nhức cÆ¡ khá»›p toà n thân. NgÆ°á»i nà o cÅ©ng có thể mắc bệnh sốt xuất huyết, từ ngÆ°á»i già đến trẻ con, từ khu vá»±c thị thà nh tá»›i nông thôn.
Bệnh sốt xuất huyết Dengue là bệnh lây truyá»n do virus Dengue gây nên. Bệnh truyá»n từ ngÆ°á»i sang ngÆ°á»i chủ yếu là do muá»—i đốt. Virus gây bệnh sốt xuất huyết sở hữu 4 tuýp D1, D2, D3, D4. khi mắc bệnh thì cÆ¡ thể có miá»…n dịch có tuýp virus ấy nhÆ°ng không đủ miá»…n dịch để phòng hồ hết các tuýp virus khác. Do đó, vá» lý thuyết 1 ngÆ°á»i có thể mắc bệnh sốt xuất huyết nhiá»u lần.
Bây giá» chÆ°a có vaccine phòng bệnh sốt xuất huyết, bà quyết phòng bệnh tốt nhất là tránh để muá»—i đốt thông qua việc ngủ mà n, xoá sổ muá»—i, không để cho muá»—i có dịp sinh sôi. Sốt xuất huyết chÆ°a có thuốc Ä‘iá»u trị đặc hiệu. Việc Ä‘iá»u trị chủ yếu là điá»u trị triệu chứng và theo dõi các dấu hiệu cần nháºp viện.
2. Phân biệt sốt xuất huyết vá»›i sốt thÆ°á»ng nháºt
Bệnh sốt xuất huyết thÆ°á»ng sẽ diá»…n biến qua ba giai Ä‘oạn:
- Trong 2-3 ngà y đầu: Bệnh nhân sốt cao liên tục, khó hạ sốt, Ä‘au đầu, Ä‘au má»i ngÆ°á»i... khi nà y triệu chứng sốt xuất huyết dengue giống nhÆ° các sốt do virus khác và chỉ phân biệt được bằng xét nghiệm. Sốt là phản ứng của thân thể sở hữu tác nhân gây bệnh, mức Ä‘á»™ sốt cao hay thấp tùy thuá»™c và o phản ứng của cÆ¡ thể mạnh hay yếu, nhiệt Ä‘á»™ vượt quá 37.5 Ä‘á»™ C là bị sốt, bởi váºy má»™t số bệnh nhân sốt xuất huyết có thể chỉ sốt nhẹ nên không để ý.
- từ cuối ngà y thứ 3 đến ngà y thứ 7: Bệnh nhân bắt đầu lui sốt nhÆ°ng có thể xuất hiện các biến chứng nhÆ° tăng tÃnh thấm thà nh mạch gây cô đặc máu, giảm tiểu cầu, có thể gây sốt xuất huyết nổi mẩn đỠở các mức Ä‘á»™ khác nhau. 1 số bệnh nhân khởi đầu mang các chảy máu thất thÆ°á»ng do giảm tiểu cầu: chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dÆ°á»›i da, kinh nguyệt nhiá»u bất thÆ°á»ng, nôn ra máu hay đại tiện phân Ä‘en...
- từ ngà y thứ 7: những triệu chứng trên sẽ hồi phục, bệnh nhân có thể xuất hiện các nốt ban trên da và ngứa. Triệu chứng ngứa có thể tồn tại một đôi ngà y.
Äối vá»›i sốt phát ban, sốt siêu vi khác:
Bệnh nhân sốt cao nhÆ°ng là sốt từng cÆ¡n, kèm những triệu chứng viêm ở Ä‘Æ°á»ng hô hấp trên nhÆ°: Ho, chảy nÆ°á»›c mÅ©i, Ä‘au há»ng, Ä‘au nhức toà n thân, có thể có hoặc không có phát ban...
Có thể thấy, sở hữu các đặc Ä‘iểm sốt cao kèm Ä‘au nhức cÆ¡, Ä‘au đầu, phát ban…, dá»… trông thấy hầu nhÆ° sốt xuất huyết dengue rất giống vá»›i các dạng sốt siêu vi hay sốt phát ban thÆ°á»ng nháºt khác. Äể phân biệt được bệnh cần theo dõi triệu chứng và những dấu hiệu đặc biệt: những nốt nổi mẩn Ä‘á» trong sốt phát ban sẽ biến mất nhanh sau khi thá»±c hiện căng da. Nếu vết ban Ä‘á» vẫn còn hoặc biến mất rất cháºm thì có thể là sốt xuất huyết nổi mẩn Ä‘á».
Bà quyết tốt nhất để phân biệt những loại sốt là đến những cÆ¡ sở y tế để xét nghiệm máu. Kết quả xét nghiệm công thức máu trong bệnh sốt xuất huyết dengue sẽ thấy bạch cầu và tiểu cầu giảm, xét nghiệm kháng nguyên Test Dengue (+) dÆ°Æ¡ng tÃnh. Còn đối vá»›i các loại sốt còn lại hầu nhÆ° công thức máu thÆ°á»ng nháºt, xét nghiệm kháng nguyên sốt xuất huyết Test Dengue (-) âm tÃnh.
Äiá»u đáng lÆ°u ý nhất là vá»›i sốt phát ban hoặc sốt do virus thông thÆ°á»ng, khi lui sốt nghÄ©a là bệnh đã khá»i dần. Tuy nhiên vá»›i sốt xuất huyết dengue thì khi lui sốt là bắt đầu bÆ°á»›c và o giai Ä‘oạn biến chứng nguy hiểm, cần phải đến cÆ¡ sở y tế để khám, xét nghiệm theo dõi hà ng ngà y để phát hiện sá»›m những biến chứng và xá» trà kịp thá»i.